تأثیر مقادیر و روشهای مختلف مصرف نیتروژن بر تعدادی از ویژگیهای کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)

به منظور بررسی تأثیر مقادیر و روشهای مختلف مصرف نیتروژن بر تعدادی از ویژگیهای کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1385 در جنوب شهرستان کرج اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل کاربرد کود اوره به صورت جامد در خاک، در چهار سطح 0 ،50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و همچنین به صورت محلول‌پاشی در چهار سطح 0، 5/4، 6 و 5/7 درصد محلول نیتروژن خالص بودند که نیتروژن هر دو روش در سه تقسیط مساوی اعمال گردید. نتایج نشان داد که اثرات ساده تیمارها بر عملکرد بیولوژیک، ارتفاع گیاه، درصد اسانس، عملکرد سرشاخه گلدار و تعداد شاخه‌های فرعی، در سطح یک درصد و بر شاخص برداشت در سطح پنج درصد معنی‌دار بود. اثر متقابل عوامل آزمایش بر عملکرد اسانس، عملکرد سرشاخه گلدار و درصد اسانس در سطح یک درصد و بر عملکرد بیولوژیک نیز در سطح پنج درصد معنی‌دار بود. در این آزمایش مشخص شد که کاربرد 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به صورت مصرف در خاک به همراه 5/4 درصد نیتروژن خالص به صورت محلول‌پاشی، بیشترین عملکرد بیولوژیک، بذر و سرشاخه گلدار را به ترتیب با میانگین 4424، 3/875 و 1855 کیلوگرم در هکتار تولید نمود. این در حالی است که با افزایش مصرف نیتروژن درصد اسانس کاهش یافت. به طوری که بیشترین درصد اسانس مربوط به کاربرد 6 درصد محلول مصرفی و عدم کاربرد کود به صورت مصرف در خاک بود که با میانگین 13/2 درصد بدست آمد. کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن به صورت جامد و 5/7 درصد محلول‌پاشی بیشترین عملکرد اسانس را با میانگین 7/33 کیلوگرم در هکتار، بیشترین ارتفاع گیاه را با میانگین 88/66 سانتیمتر و بیشترین تعداد شاخه‌های فرعی را با میانگین 18 شاخه فرعی تولید نمود. بیشترین شاخص برداشت از تیمار عدم کاربرد نیتروژن با میانگین 98/25 درصد حاصل شد. بنابر نتایج حاصل، استفاده از روش محلول‌پاشی به دلیل کاهش قابل توجه مقدار مصرف کود نیتروژن می‌تواند راهی مناسب به منظور دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار باشد.